Trees for Life
| Turi | Xayriya tashkiloti |
|---|---|
| Ishga tushgan sanasi | 1993[1] |
Trees for Life (ingliz tilidan toʻgʻrida-toʻgʻri tarjimasi:Hayot uchun daraxtlar) — Shotlandiya togʻlarini qayta tiklash uchun roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti.
Bir vaqtlar Kaledoniya oʻrmoni Shotlandiya togʻlarining katta maydonini qayin, rowan, archa va aspen daraxtlari bilan kesishgan ulugʻvor shotland qaragʻaylari egallagan. Ammo hozirda avvalgi hajmining taxminan 2% ga qisqargan edi. Daraxtlarning mahalliy turlarini ekish, mahalliy boʻlmagan turlarini olib tashlash va ularni bugʻu va qoʻylar tomonidan haddan tashqari yaylovlarni oʻtlatishdan himoya qilish uchun koʻchatlarni toʻsish orqali,Trees for Life oʻrmonning tabiiy qayta tiklanishiga yordam berishni maqsad qilgan edi. Uning uzoq muddatli maqsadi qunduz, yovvoyi choʻchqa, silovsin va boʻri kabi yoʻqolgan yovvoyi hayvon turlarini qayta tiklash orqali toʻliq tiklangan sogʻlom ekotizim yaratish hisoblanadi[2][3].
Ishlarining katta qismi koʻngillilar tomonidan amalga oshiriladi. Kelib chiqishi turli xil boʻlgan odamlarni jalb qilish orqali u qayta tiklash ishlarini kengroq auditoriyaga targʻib qiladigan, oʻrmon va uning turlarini qaytarish uchun qoʻllab-quvvatlash kuchayishiga olib keladigan kuchli va maʼrifiy tajribaga erishishga qaratiladi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Trees for Life xayriya tashkilotiga Alan Watson Featherstone asos solgan[4]. Loyiha boʻyicha amaliy ishlar 1989-yilda boshlangan va oʻshandan beri ular 2 millionga yaqin mahalliy daraxt koʻchatlarini oʻtqazishdi va koʻplab hududlarni toʻsiqlar bilan himoya qilishgan edi.
Dastlabki ish Glen Kannichda boʻlib oʻtdi, ammo ularning faoliyatining aksariyati bugungi kunga qadar Glen Afrikda boʻlib, u yerda Shotlandiya oʻrmon xoʻjaligi va quruqligi va Shotlandiya uchun milliy ishonchi bilan hamkorlikda ishlaydi. Keyinchalik, ish Glen Afrikning janubida, Achnashellachda va Korrimonida joylashgan Glen Moriston kabi yaqin atrofdagi boshqa joylarda kengaydi, ular Qushlarni himoya qilish Qirollik jamiyati bilan hamkorlikda ishladilar.
Koʻngillilar tomonidan tabiatni muhofaza qilish haftaliklari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Trees for Life amaliy ishlarining aksariyati koʻngillilar tomonidan tabiatni muhofaza qilish haftaliklari dasturi orqali odamlarga ishtirok etish va ularning saʼy-harakatlarini qoʻllab-quvvatlash imkoniyatini beradi. Bahor va kuzda oʻtkaziladigan haftalikda 10 nafar koʻngilli qatnashadi va uni ikki rahbar boshqaradi, ular xodimlarni yoki haftaliklarni oʻzlari boshqarishga oʻrgangan koʻngillilar boʻlishi mumkin. Trees for Life amalga oshirilgan ishlar mahalliy daraxt ekish, mahalliy boʻlmagan turlarni olib tashlash, urugʻlarni yigʻish, toʻsiqlar va ularning koʻchatzorida ishlashini oʻz ichiga olgan edi.
Tabiatni muhofaza qilish haftaliklari talab qilinadigan ishlarga qarab, Shotlandiya togʻlarining turli joylarda oʻtkaziladi.
Dundreggan mulki
[tahrir | manbasini tahrirlash]2008-yil avgust oyida Trees for Life Shotlandiya togʻlaridagi Glenmoristonda 4000 gektarlik Dundreggan mulkini sotib oldi — bu Buyuk Britaniyadagi oʻrmonlarni qayta tiklash uchun sotib olinadigan eng katta yer maydonlaridan biri. 1,65 million funt sterlinglik kelishuv xayriya tashkilotining bugungi kundagi eng muhim loyihasi boʻlib, ikki yildan ortiq davom etgan muzokaralardan soʻng, amalga oshiriladi[5].
Glenmoristonning shimoliy, Loch Nessning gʻarbiy tomonida joylashgan Dundreggan, qora guruch va yogʻoch chumolilar kabi kamayib borayotgan turlarning uyi. U qadimiy oʻrmon maydonlarini oʻz ichiga oladi, shu jumladan, Shotlandiyaning eng yaxshi archazorlaridan biri, shuningdek, mitti qayinning muhim joylari, ammo mulkning katta qismi ochiq daraxtsiz yer hisoblanadi. U ilgari koʻp yillar davomida anʼanaviy sport majmuasi sifatida boshqarilgan, qoʻylar va bugʻularning koʻp miqdorda oʻtlashi oʻrmonlar va boshqa tabiiy yashash joylarining sogʻlom oʻsishiga toʻsqinlik qilgan edi. Trees for Life mulkni sotib olishi ularga 500 000 mahalliy daraxt ekish va Glen Moriston va Glen Affrik oʻrtasidagi oʻrmonni qayta bogʻlash imkonini bergan edi.
2058-yilga kelib, Trees for Life ning uzoq muddatli rejasi Dundregganning turli xil tabiiy oʻrmon qoplamining yovvoyi landshaftiga qayta tiklanishini, shu jumladan, olmaxon, karqur, tilla burgut va Oʻrta Osiyo qunduzi turlarining qaytishini koʻradi. Ilmiy tadqiqot va taʼlim dasturlari yaratiladi va koʻpchilik inson infratuzilmasi yoʻq qilinadi. Dundreggan Lodge va qoʻshni kottej yuqori ekologik standartlarga muvofiq taʼmirlanadi, bu koʻngillilar uchun baza, talabalar, tadqiqotchilar va maktab oʻquvchilari uchun oʻquv koʻrgazmalarini taʼminlaydi. Glen-Affrikdagi texnik-iqtisodiy asoslashdan soʻng, Highland Wildlife Park tomonidan sovgʻa qilingan oltita yovvoyi choʻchqa 2009-yil noyabr oyida mulkning katta toʻsilgan maydoniga qayta kiritildi[6].
Yashil daraxtlar bilan qoplangan maydon loyihasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Trees for Life ning ''Yashil daraxtlar bilan qoplangan maydon'' loyihasi oʻrmonzorlarda kamaygan oʻsimliklar miqdorini koʻpaytirishga, bir gulli qishki oʻsimta (Moneses uniflora) va egizak gullar (Linnaea borealis) kabi oʻsimliklar miqdorini koʻpaytirish va yaratishga intiladi. Primrose (Primula vulgaris) va Umumiy bluebell (Hyacinthoides non-scripta) kabi keng tarqalgan turlar, bu turlar yangi oʻrmonda topilmaydi.
Loyihaga asos solingan, yangi oʻrmon maydonlarini oʻrganish, turlardan qayta foydalanish uchun sinov uchastkalarini yaratish, oʻsimliklarni koʻpaytirish, mos turlarini, shuningdek, ularning oʻsish sharoitlarini oʻrganish va shu kabi ishlar bilan shugʻullanadigan boshqa tashkilotlar bilan aloqalarni oʻz ichiga oladi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Trees for Life (Avstraliya) — atrof-muhitni tiklash boʻyicha koʻngillilarni jalb qiladigan birlashmagan xayriya tashkiloti.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Results of our work (Wayback Machine saytida 5 June 2011 sanasida arxivlangan) Retrieved 12 February 2011.
- ↑ „Viva la beaver: Britain's population is beginning to thrive again“. The Independent (2008-yil 10-iyul). 2008-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 1-dekabr.
- ↑ „Forest restoration project begins“. BBC News (2009-yil 3-noyabr). Qaraldi: 2009-yil 1-dekabr.
- ↑ „Alan Watson Featherstone confirmed as keynote speaker for green events and innovations“. A Greener Festival (2013-yil 13-dekabr). 2014-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 15-aprel.
- ↑ „New forest to follow £1.6m deal“. BBC News (2008-yil 24-avgust). Qaraldi: 2009-yil 1-dekabr.
- ↑ Ross, David (26 November 2009) „Wild Boar: our new eco warriors“ The Herald.